นายแพทย์ยงยศ  ธรรมวุฒิ  อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ เปิดเผยว่า ตามนโยบาย “มะเร็งครบวงจร” ของกระทรวงสาธารณสุข หน่วยงานระดับกรมและสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดต่างร่วมขับเคลื่อนเพื่อลดจำนวนผู้ป่วยโรคมะเร็ง กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ จึงได้พัฒนาห้องปฏิบัติการทั้งในส่วนกลางและศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ 15 แห่งทั่วประเทศ รองรับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยวิธี HPV DNA Test แบบเก็บตัวอย่างด้วยตนเอง ซึ่งเป็นเทคโนโลยีที่มีความแม่นยำ และสามารถเพิ่มการเข้าถึงบริการของกลุ่มเป้าหมายได้มากขึ้น โดยสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ได้สนับสนุนสิทธิประโยชน์ให้สตรีไทยอายุ 30–60 ปี สามารถเข้ารับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยวิธี HPV DNA Test โดยไม่มีค่าใช้จ่าย

HPV DNA Test ถือเป็นการตรวจที่มีความแม่นยำสูง โดยสามารถระบุสายพันธุ์ไวรัส HPV ที่มีความเสี่ยงสูงทั้ง 14 สายพันธุ์ได้อย่างชัดเจน ช่วยเพิ่มโอกาสในการค้นหาความผิดปกติตั้งแต่ระยะเริ่มต้น ทำให้สามารถเข้าสู่กระบวนการรักษาได้ทันท่วงที เพราะมีความสะดวก รวดเร็ว ไม่เจ็บ ไม่ต้องขึ้นขาหยั่ง และช่วยลดความเขินอายของผู้รับบริการได้เป็นอย่างดี อีกทั้งจากข้อมูลเชิงระบาดวิทยาจากการตรวจยังมีประโยชน์ต่อการพัฒนาวัคซีนที่เหมาะสมกับสายพันธุ์ในประเทศไทย และใช้ประกอบการวางแผนควบคุมการระบาดของเชื้อ HPV ได้อย่างมีประสิทธิภาพอีกด้วย

อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กล่าวต่ออีกว่า สำหรับการดำเนินงานของศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ที่ 11 สุราษฎร์ธานี ได้นำร่องในพื้นที่จังหวัดสุราษฎร์ธานีใน 3 อำเภอ ได้แก่ อำเภอไชยา ท่าฉาง และท่าชนะ และขยายไปยังอีก 5 อำเภอในจังหวัดระนอง รวมถึงพื้นที่ในความรับผิดชอบขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เช่น เทศบาลนครสุราษฎร์ธานี และองค์การบริหารส่วนจังหวัดสุราษฎร์ธานี โดยใช้กลไกการพัฒนาเจ้าหน้าที่ และ อสม.วิทยาศาสตร์การแพทย์ชุมชน ให้ทำหน้าที่เป็น Health Coach เพื่อกระตุ้นกลุ่มเป้าหมายให้ตรวจคัดกรองร่วมกับทีมเจ้าหน้าที่สาธารณสุข พร้อมจัดระบบบริการส่งต่อ วินิจฉัย และรักษาอย่างครบวงจร โดยเฉพาะเทศบาลนคร สุราษฎร์ธานี มีเป้าหมายยกระดับศักยภาพทีมงานวิทยาศาสตร์การแพทย์ชุมชนให้สามารถจัดการภัยสุขภาพ ทั้งด้านอนามัยสิ่งแวดล้อมและโรคในชุมชนได้อย่างมีประสิทธิภาพ มีการจัดตั้งศูนย์แจ้งเตือนภัยสุขภาพในชุมชน 12 แห่ง ศูนย์ปฏิบัติการกลางวิทยาศาสตร์การแพทย์ชุมชน 1 แห่ง และมี อสม.วิทยาศาสตร์การแพทย์ชุมชน 96 คน ปฏิบัติงานร่วมกับเจ้าหน้าที่พี่เลี้ยงด้านสาธารณสุข มุ่งเป้าสู่องค์กรต้นแบบด้านวิทยาศาสตร์การแพทย์ของพื้นที่อำเภอเมือง จังหวัดสุราษฎร์ธานี และของประเทศ

จากการดำเนินงานคัดกรอง HPV โดย ศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ที่ 11 สุราษฎร์ธานี  ร่วมกับเทศบาลนครสุราษฎร์ธานี และชมรม อสม.เทศบาลนครสุราษฎร์ธานี เมื่อช่วงต้นปีที่ผ่านมาจนถึงปัจจุบัน มีกลุ่มเป้าหมายเข้ารับการตรวจแล้ว 213 ราย พบผลบวก 33 ราย คิดเป็นร้อยละ 15.5 และเสี่ยงสูง 8 ราย หรือร้อยละ 3.8 ซึ่งข้อมูลเหล่านี้ช่วยเน้นย้ำถึงความสำคัญของการตรวจคัดกรองเชิงรุก และเพื่อขยายการบริการให้ครอบคลุมกลุ่มเป้าหมาย จึงได้จัด”โครงการคัดกรองมะเร็งปากมดลูกและจัดการภัยสุขภาพเชิงรุก พื้นที่อำเภอเมืองจังหวัดสุราษฎร์ธานี” ขึ้น โดยกิจกรรมประกอบด้วย การจัดเสวนา นิทรรศการการให้ความรู้ และให้บริการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก  พร้อมมอบเกียรติบัตรแก่ผู้นำการคัดกรองและ อสม. วิทยาศาสตร์การแพทย์ชุมชน โดยมีผู้เข้าร่วมประมาณ 500 คน จากหลายภาคส่วน อาทิ ศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ที่ 11 สุราษฎร์ธานี เทศบาลนครสุราษฎร์ธานี องค์การบริหารส่วนจังหวัดสุราษฎร์ธานี สปสช. สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด โรงพยาบาล สสอ. รพ.สต. อสม. และประชาชนในพื้นที่